Vragen stellen gaat over de kunst van luisteren. Door goede vragen te stellen zorg je voor een goed gesprek. Je laat namelijk weten of je hebt geluisterd. Goed luisteren betekent namelijk dat je doorvraagt op dat wat je hebt gehoord. Een passende vervolgvraag zegt tegen je gesprekspartner ik heb je gehoord en ik neem je verhaal en je tijd serieus. Je gaat bij meer en beter vragen stellen echt betere gesprekken voeren. Om dat goed luisteren vorm te geven heb je twee soorten vragen tot je beschikking.
Twee soorten vragen
Er bestaan in de gesprekstechnieken in basis dus twee soorten vragen. De open vragen en de gesloten vragen. Open vragen zijn vragen die uitnodigen om verder te vertellen. Je wilt graag meer verdieping of beter begrijpen wat de ander zegt. Gesloten vragen worden beantwoord met ja of nee. Daarmee zoek je bevestiging van wat jij denkt.
Open vragen
Het overkomt ons allemaal met grote regelmaat dat je in een gesprek zit en het niet begrijpt. Hoe bedoelt zij dat nu. Wat maakt nu dat dit belangrijk is. Door open vragen te stellen geef je de ander de gelegenheid een toelichting te geven. Open vragen beginnen vaak met woorden als wat, waar, wie, wanneer, waarom en hoe. De vraag: "Wie waren betrokken" is een open vraag en die nodigt de ander uit om verder te vertellen.
Een goede open vraag in het gesprek is een vraag zonder oordeel. Het geeft de ander de gelegenheid om in zijn eigen referentiekader verder te vertellen. Daarmee breng je niet jouw mening in, daarmee luister je aandachtig wat de ander echt bedoelt.
Open vragen zijn:
uitnodiging om door te praten
vragen zonder oordeel
blijven in het referentiekader van degene die de vraag beantwoord
Het gebruiken van open vragen is heel belangrijk. Open vragen geven je namelijk veel informatie. Open vragen geven je in een gesprek ook vaak ruimte om weer even na te denken. Jij bent dan minder aan het woord.
Gesloten vragen
De tweede soort vragen zijn gesloten vragen. Het zijn vragen die eigenlijk alleen met ja of nee beantwoord kunnen worden. Veel mensen zijn zo gewend geraakt aan gesloten vragen dat ze het verhaal dat ze kwijt willen toch wel vertellen. Heb jij vandaag gewerkt is een gesloten vraag.
Gesloten vragen vermijden is zinvol. Een gesprek met gesloten vragen is alleen bevestiging voor jou, de vragensteller. Een gesloten vraag gaat namelijk over degene die hem stelt, niet over degene die de vraag beantwoord. De vragensteller vindt het blijkbaar belangrijk. Van een antwoord op een gesloten vraag komt bijna nooit nieuwe informatie.
Dat het toch soms nuttig is om een gesloten vraag te stellen is ook duidelijk. Je kunt nog niet even die verduidelijking vragen. Of als je nog net even de bevestiging zoekt. Of als de situatie gewoon geen discussie vraagt. Daarmee zijn gesloten vragen dus niet per definitie slecht, gebruik ze op het juiste moment.
Gesloten vragen zijn:
Noodzakelijk in situaties waarin er geen discussie mogelijk is
Nuttig om precieze verduidelijking of bevestiging te krijgen
Altijd in het referentiekader van degene die de vraag stelt
Nog een laatste opmerking over gesloten vragen. Let op dat na een gesloten vraag de vragensteller weer aan de beurt is. Een gesloten vraag betekent dus harder werken voor de vragensteller. Een gesloten vraag is vaak ook een moment waarop gesprekken stil vallen. Omdat de vragensteller eigenlijk wilde dat de degene die de vraag beantwoord heeft verder praat en dat niet doet.
Als je dit overkomt dan is er geen man overboord. Dan stel je de vraag die je net stelde gewoon nog een keer en dan open. Zo geef je het signaal weer aan degene die de vragen beantwoord ik ben echt geinteresseerd in jou!
Tot slot
Goede gesprekstechnieken komt na veel oefenen. Daarvoor hebben wij in onze University onder andere de Challenge: 21 dagen vragen stellen. Het helpt jou om meer vragen te stellen. Lees meer over vragen stellen en gesprekken in de andere blogs. Hier vindt je ook meer informatie over andere onderwerpen.
Mocht je graag wat advies over jouw manier van vragen stellen. Maak een afspraak met één van onze coaches. In een korte sessie krijg je enkele tips mee om jouw gespreksvaardigheden op een volgend niveau te krijgen! Onze coaches hebben antwoord op de meeste veelgestelde vragen en je kunt met hen gesprekken voeren oefenen.
Comments